Bài viết này hướng đến sinh viên SE trường F. Nếu bạn học chuyên ngành khác, bạn vẫn có thể tìm được điều gì đó cho mình. Nếu bạn là sinh viên trường khác. Có thể đây không phải là bài viết dành cho bạn.
OJT tại FSOFT có gì hay
Đa phần sinh viên SE trường F sẽ đầu quân vào FPT Software trong kỳ OJT. Lúc này cuộc đời các bạn sẽ chia làm hai ngã. Nếu cảm thấy mình chưa đủ khả năng, bạn nên đăng ký thực tập tập trung. Đây là một khoá học tuốt lại từ đầu tới cuối các kỹ năng lập trình cần có cho bạn. Đại khái thì sẽ chia thành lớp Java hoặc .NET. Cả hai bên đều có lộ trình học tương tự nhau, từ oop căn bản đến database, sau đó là html, css, js. Tiếp theo là học về các ORM framework (hibernate/entity framework) và cuối cùng là đồ án kết khoá.
Đối với những anh em vjp pro hơn, cảm thấy tự tin về skill có thể đăng ký thực tập tại đơn vị. Ở đây, các bạn được sống trong môi trường làm việc đích thực. Nếu may mắn, bạn có thể được kèm cặp, được join team và làm công việc của một lập trình viên thực thụ với quy trình và trách nhiệm thực thụ.
Câu hỏi đặt ra là: Có nên nghỉ học để tiếp tục đi làm sau khi kết thúc OJT?
Kết thúc OJT, đi học hay tiếp tục đi làm?
Đây là câu hỏi mà nhiều anh em đặt ra nhất, bất kể đã tham gia OJT rồi hay chưa. Trước khi quyết định, bạn cần tự tìm câu trả lời cho những câu hỏi sau:
1. Thứ bạn cần là tài chính, kinh nghiệm hay kiến thức nền?
Mình chắc chắn không mấy ai trong chúng ta làm chủ được cả ba yếu tố trên từ thời sinh viên. Ít nhất là cho đến khi đi làm được vài năm thì mới gọi là đáp ứng một phần. Về tài chính, thẳng thắn với nhau rằng mục tiêu chúng ta là kiếm tiền. Nếu như các bạn có một công việc vào lúc này thì vấn đề tài chính sẽ được giải quyết phần nào. Việc đi làm sớm sẽ giúp các bạn tích luỹ được kinh nghiệm, tất nhiên rồi. Nhưng bạn có chắc bản thân đã tích luỹ kinh nghiệm và kiến thức nền đủ vững để ra ngoài chinh chiến chưa? Nếu chưa, có lý do gì để bạn đánh đổi bằng việc trau dồi thêm kỹ tại trường học?
2. Bạn có cảm thấy mình học được nhiều từ kỳ OJT không?
Riêng câu hỏi này, các bạn theo thực tập tập trung chắc chắn sẽ được học rất nhiều điều mới. Mình dám chắc là vậy, trừ khi khả năng tiếp thu và tự học của bạn quá kém cỏi thì không bàn tới ở đây. Đối với các bạn đi lên đơn vị, nói cho chính xác là đi làm dâu nhà người ta rồi. Sự cố gắng của bản thân là một phần không nhỏ, song số phận ra sao thì còn phụ thuộc ở môi trường mà các bạn đó được gửi vào.
Mình có quen một vài người bạn, vừa vào BU thì được cho đọc tài liệu vài hôm. Sau đó bắt đầu được giao tasks. Nhiều khi bạn ấy áp lực kinh khủng. Có khi phải OT tới 2h sáng mới về trọ, rồi 9h phải lên lại. Mà trên lý thuyết thì các bạn có được nhận lương tương xứng với công sức bỏ ra đâu. Một số trường hợp rất may mắn. Vào BU được các anh chị trong team kèm cặp. Có bạn ngày nào cũng theo team đi họp vài tiếng. Có bạn thì được hướng dẫn cụ thể, tạo điều kiện thi các chứng chỉ. Có một vài bạn còn may mắn hơn nữa, là được cấp trên để mắt và tạo điều kiện ký hợp đồng lao động chính thức với công ty. Lúc này các bạn đó đã chính thức bước chân vào thị trường lao động IT rồi.
Mình đánh giá cả hai trường hợp trên đều may mắn trong kỳ OJT. Một số bạn khác, tuy chỉ là thiểu số, nhưng không phải là không tồn tại. Những bạn này vào BU nhưng không được join team. Không được quan tâm huấn luyện hay tiếp xúc với bất cứ quy trình nào. Vì sao những bạn này lại hẩm hiu như vậy? Có thể là do bản thân họ không chớp lấy cơ hội. Do kỹ năng còn non nên chưa được tin tưởng. Hoặc đơn giản là xui vì không có dự án nào pick bạn ấy thôi. Dù sao đi nữa thì những bạn đó đã uổng phí ba tháng OJT mà không học hỏi được gì rồi. Mình có nghe một số anh nói rằng vì SV FU chỉ thực tập 3-4 tháng, nên sẽ có một số team không dám nhận train. Vì train đã đời, đúng lúc làm được việc thì lại về trường học mất. Thực tế cũng đã có nhiều SV có năng lực, được train kỹ lưỡng và trở thành key trong một số dự án. Thế nhưng kết thúc kỳ OJT các bạn trở lại trường để học tiếp. Vậy nên một số team e ngại âu cũng là có lý do.
3. Bạn đã review chương trình học sau kỳ OJT chưa?
Đây là yếu tố quan trọng nhất, vì đó chính là thứ bạn phải đánh đổi bằng mấy chục củ khi bỏ học. Chưa kể, bỏ học thì khả năng đóng tiền ngu, thậm chí học lại là rất cao. Chương trình ngành SE sau OJT có khá nhiều môn xàm ví dụ như môn XML (theo những gì mình được review). Nhưng cũng có nhiều môn quan trọng như lập trình Android, Human Computer Interacting, Project Manager và Software Architecture. Liệu bạn có dám đánh đổi?
Ý kiến chủ quan của mình: Nếu cảm thấy bản thân đã có đủ kinh nghiệm và bạn không bị áp lực bởi điểm số (cày cóc vàng, sinh viên giỏi). Dù có cố mấy trong 3 kỳ cuối vẫn không thể kéo GPA lên trên 3.2 để có tấm bằng giỏi thì đây là lúc các bạn nên cân nhắc xin việc bên ngoài để lấy kinh nghiệm, lấy lợi thế khi tốt nghiệp.
Cần điều kiện gì để được trường hỗ trợ đi làm
Nếu bạn đã chấp nhận cơ hội cũng như những gì phải đánh đổi. Đây là phần quan trọng nhất trong của bài viết.
Điều kiện để được trường hỗ trợ
- Bạn đã hoàn thành kỳ thực tập OJT. Nếu chưa, bạn tự lo đi, trường không care đâu.
- Bạn có hợp đồng chính thức thời hạn ít nhất 1 năm. Nếu bạn ký hợp đồng 11 tháng cũng không được chấp thuận. Bạn nên apply vị trí Fresher hoặc Junior tuỳ vào năng lực vì những vì trí này là level thấp nhất đối với nhân viên chính thức. Còn Internship chỉ là thực tập và sẽ không có hợp đồng nào, mặc dù đôi khi có trợ cấp thực tập.
- Công ty bạn apply phải là công ty chính danh: Công ty chính danh phải được đăng ký với nhà nước, có mã số thuế và có các chế độ phúc lợi xã hội cho nhân viên chính thức. Nên nghiên cứu kỹ và ưu tiên công ty có tiếng, các công ty startup có thể không thoã mãn điều kiện này.
- Bản scan và photo công chứng của hợp đồng lao động chính thức.
Đây là thông tin chính xác 100% từ phía phòng Đào tạo. Nếu công việc bạn xin được thoả mãn đủ các điều kiện trên thì xin chúc mừng. Bạn sẽ được nhà trường hỗ trợ việc đi làm.
Nhà trường hỗ trợ bạn những gì
- Miễn điểm danh: Chắc chắn rồi, điểm danh như thường có mà tạch sớm à. Nhưng bạn vẫn phải hoàn thành các Bài tập, assignment, các bài kiểm tra và các yêu cầu giảng viên giao.
- Giảng viên nương tay hơn: Vụ này hên xui tuỳ vào giảng viên. Nhưng nếu các bạn có thành ý thì họ cũng nhẹ nhàng thôi.
- Cơ hội đóng tiền học lại bằng chính tiền lương của bạn: Anh em nào đi làm thì chú ý khoản tự học hoặc ăn ở sao cho anh em trong lớp thương mà cứu nha. 😂
Điều cuối cùng mình muốn các bạn lưu ý
Nếu bạn cảm thấy bài viết hữu ích, hãy dành chút thời gian quý báu để bố thí một like cho fanpage của tác giả Thiền sư Hiếu Đá nha. 😘
Ghé qua một số bài viết của mình trên blog Hiếu Đá
Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây,
Không làm mà đòi có ăn thì chỉ có ăn baudoai, ăn dùi cui vào mồm.
Tạm trích chương 6 hồi 9 - Đạo dev nhiệm màu
Đà Nẵng, cá tháng Tư, Nhị thập nhất niên
Thiền sư Hiếu Đá